Kendi yaptığım günlük
Her gün, biraz düzenli hareket ederek ve planlama yaparak üstesinden gelebileceğimiz zorluklar ve görevlerle karşı karşıya geliriz. Ancak, bu durumlarda yanımızda genellikle, aşırı doldurulmuş takvimler, sayısız yapılacak listeleri, notlar ve kopmuş kağıt parçalarından başka bir şey bulamayız. Kendi tasarladığınız bir günlük kullanarak, bütün programlarınızı, görevlerinizi ve listelerinizi tek bir yerde bir araya getirebilirsiniz. Bu aynı zamanda, organizasyondan keyif almanıza ve günlük yaşantınıza biraz yaratıcılık katmanıza da olanak sağlayacaktır. Bu küçük defterle, bütün randevularınızı, projelerinizi ve fikirlerinizi, kullanışlı bir sanat eserine ya da basit bir ajandaya dönüştürebileceksiniz.
Bullet Journal tipi günlük nedir?
Bullet Journal tipi günlük; randevularınızı, listelerinizi, düşüncelerinizi ve ilhamınızı yazıya dökmek için yeterli alana sahip bir takvim oluşturmak için tasarlanmıştır. Bu yüksek düzeyde esnek organizasyon sistemi, New York’lu bir grafik tasarımcısı olan Ryder Carroll tarafından oluşturulmuştur. Amacı, yeterli alana sahip, kuralları bulunmayan bir günlük oluşturmaktı.
Her birimiz diğerimizden farklı olduğumuz için, organizasyon sistemimizi de kendi tercihlerimiz ve ilgi alanlarımıza göre tasarlamalıyız. İşte, okulda, üniversitedeyken ya da dinlenirken ihtiyaç duyduklarınıza göre ayarlanan bullet journal tipi günlük, hiçbir şeyi unutmamanız ya da hiçbir şeyi kaybetmemeniz için günlük hayatınızı yapılandırmanızda size yardımcı olur. Bu sistem, haftalık değerlendirmelerimiz, düşüncelerimiz, alıntılarımız, fotoğraflarımız, dekorasyonlarımız ve çok daha fazlası gibi kişisel konulara yönelik alan sağlarken, yapılacaklar listeleri ve önemli notları tek bir takvim içinde bir araya getirmektedir.
Terminoloji
- Madde işareti: Bu işaret, belirli özelliklerin atandığı bir semboldür. Bu işaretler, bütün günlük boyunca belirli görevlerin ve randevuların belirtilmesi için kullanılmaktadır (örneğin, „O“ bir „randevuyu“ göstermektedir).
- Özel İşaret: Özel işaret (veya gösterge) içerisinde her bir madde işaretine ya da sembole bir fonksiyon atarsınız etiketli bir özel işaret listesi oluşturursunuz. Belirli konuları hızlı bir şekilde bulmanıza olanak sağlar. Gösterge olarak renkler de kullanılabilecektir (örneğin: önemli notlar kırmızı renkte işaretlenebilir).
- Dizin: Dizin, bir sayfa numarası vererek, tanımlanmış olduğunuz bütün konuların genel bir görünümünü bir arada tutmanızda size yardımcı olacaktır. Dizin, düzenli olarak güncellenmelidir.
- İzleyici: Düzenli olarak kaydetmek istediğiniz her şey, „izleyici“ teriminin kapsamına girecektir. Yemek alışkanlıklarınız (yiyecek izleyicisi), uyku döngünüz (uyku izleyicisi) ya da spor faaliyetleriniz (spor izleyicisi) gibi şeyleri analiz etmenize olanak sağlar.
- Kayıtlar: Günlük kayıtlar, defterinizin takvimidir. Belirli bir günde olan bütün randevularınızı, etkinliklerinizi ve görevlerinizi size gösterir. Aynı zamanda, gelecek kayıtlar, aylık kayıtlar ve haftalık kayıtlar da sıklıkla kullanılmaktadır.
- Koleksiyonlar: Koleksiyonlar, bağımsız olarak tasarlanan sayfalardır. Örneğin, listeler ve hatırlatma notları için alan açmak üzere her bir haftalık kayıttan sonra bir sayfa boş bırakılabilir.
Malzemeler ve Araçlar:
- Defter: Çizgili, kareli, boş ya da noktalı sayfalara sahip bir defter kullanabilirsiniz, bu tamamen sizin seçiminize kalmıştır. Sizin için en uygun ve kullanışlı hangisiyse onu seçin. Defterdeki sayfa numaraları, dizin için çok önemlidir. Ancak, gerekmesi durumunda kendiniz de ekleyebilirsiniz.
- Cetvel: Takviminizin düzgün ve düzenli görülmesini istiyorsanız, kayıtların oluşturulması için bir cetvel kullanılması çok faydalıdır. Kayıtları biraz süslemek için geometrik dekorasyonlar da harika bir seçenektir.
- Kalem ve silgi: Günlüğe kalıcı kalemler kullanarak yazı yazmak için kendinize yeterince güvenmiyorsanız, ince uçlu bir kurşun kalemle çizmeye başlayıp isterseniz daha sonra silebilirsiniz. Bu, en karışık sayfa tasarımlarının bile üstesinden gelmenizde size yardımcı olacaktır.
- Fineliner ve keçeli kalemler: Fineliner, özellikle madde işaretleri ve anahtarlar için çok önemlidir. Her çeşit renkte fineliner kullanabilirsiniz. Günlüğünüze kişisel bir dokunuş kazandırmak için kolaylıkla ince çizgiler, harfler ve eskizler oluşturmanıza olanak sağlar.
- Mürekkepli kalemler: Mürekkepli kalemler, boş sayfalar üzerinde görselleştirilmiş haftalık gözden geçirme ve hatırlatma notları gibi hızlı çizimler için harikalardır. Aynı zamanda, hareket halindeyken defter üzerinde fikirlerinizi ve ilhamınızı hızlıca ve kolaylıkla yazıya dökebilirsiniz.
- Textliner: Renkli textliner kalemler, özellikle önemli olayları farklı renklerde işaretlemek için harikalardır. Aynı zamanda, çeşitlilik elde etmek için farklı çizgi genişlikleriyle eskiz benzeri çizimler ve yazılar oluşturabilirsiniz.
- Fırça uçlu kalemler: Fırça uçlu kalemler, günlüğünüzün el yazılarıyla süslenmesi için faydalıdırlar – ister karalamalar isterse başlıklar olsun, bu kalemlerle yaptığınız her şey ilgi çekici görünecektir. Esnek fırça ucunun yardımıyla, yukarı darbe sırasında kağıdın üzerinde hafif bir basınç ve aşağı darbe sırasında kalem üzerinde daha fazla basınç uygulama tekniğini kullanarak, kaligrafik bir etki meydana getirilebilir.
- Boya kalemleri: Boya kalemleri, süslemelerin yapılması için kullanılabilir; renkli unsurlar daha heyecan verici görünecektir. Parlak renkler; soyut motiflerin çizilmesi, renklendirilmesi ve oluşturulması için kullanışlıdır.
Yapı
Dizin
- 1. Günlüğünüzü nasıl düzenlemek istediğinizi ve mümkün olan en üst düzey rahatlığı sağlamak için göstergelerinizi nasıl tanımlayabileceğinizi düşünün. Şimdi ise yeni bir şey eklendiğinde içindekiler tablosunu genişletebilmeniz için defterinizin ilk 4-5 sayfasını boş bırakın. İsterseniz, bir kalem kullanarak başlayabilirsiniz.
- 2. İçindekiler tablosundan sonra gelen sayfayı, gelecek kayıtlar, aylık kayıtlar ve haftalık kayıtlar ve hatta günlük kayıtlar için ayırabilirsiniz. Haftalık veya istemeniz durumunda günlük kayıtlar, defterin geri kalan kısmı boyunca tutulacaktır; bundan dolayı her hafta bir ya da daha fazla sayfayı yaratıcı şeyler için boş bırakın. Ardından, dizine göre bunları aşağıya not alabilirsiniz.
- 3. İçindekiler tablosu, deftere içerik eklendikçe sürekli olarak değişmekte ve buna göre yapılandırılmaktadır. Bundan dolayı, hata yapmaktan kaçınmak için önce konuları, ardından sayfa numaralarını yazın. Önemli bilgileri bütün defteri karıştırmak zorunda kalmadan hızlı bir şekilde bulmak için dizini her zaman güncel tutun. Dizine kişisel bir dokunuş katmak için dekoratif detaylar, çerçeveler ve başlıklarla süsleyebilirsiniz.
Göstergeler
1. Göstergeler için, içindekiler tablosunun hemen ardından 1-2 sayfaya ihtiyaç duyacaksınız. Randevularınız ile notlarınızı daha iyi organize etmenizde ve daha kolay bulmanızda size yardımcı olacaktır. Öncelikle göstergelerinizi tanımlayın: her bir sembol ya da renk, başka bir şeyi ifade etmelidir.
2. Örneğin, iş randevuları için kişisel ya da sosyal etkinliklere yönelik olarak kullandığınızdan farklı bir madde işaretinden faydalanabilirsiniz. Bir sözcüğün ardından kullanacağınız küçük bir ünlem işareti, bu sözcüğün önemli bir şeyle ilgili olduğunu size hatırlatmakta yardımcı olur. Aynı şekilde, randevular ya da düşünceler arasında farklılık oluşturmak üzere renkler de kullanılabilir.
3. Şimdi de boş sayfa üzerinde konu bağlığınızın altında madde işaretlerinizi, markörlerinizi ve renkli göstergelerinizi yerleştirip buna karşılık gelen açıklamayı yazın. Sayfayı dilediğiniz gibi tasarlayıp süsleyin.
Takvimler
1. Programınız hakkında size kabaca bir özet vermesi için gelecek kayıtlarınızı nasıl tasarlamak istediğinizi düşünün. Öncelikle, kısa ve öz, temel aylık kayıtları oluşturmak için bir kalem kullanın ve eklemeler için bir miktar boşluk bırakın.
2. Aylık kayıtlar biraz daha detaylandırılır. Ay içerisindeki her bir günün detaylı programı için içerisinde daha sonradan göstergeler ve kısaltmalar ile çalışabileceğiniz küçük bir kutu oluşturun. Tek bir ay için bir ya da iki sayfa ayırın.
3. Her zaman, bir sonraki hafta için haftalık bir kaydı yeniden yapılandırabilirsiniz. Bütün randevuları madde işaretleri içerisinde listeleyebilmeniz için her gün için yeterli alan bırakın. Kişisel hatırlatma notları, yapılacaklar listeleri ve izleyicileri yazmak için her hafta boş bir sayfa bırakabilirsiniz. Önünüzde etkinlik dolu bir haftanın bulunması durumunda, günlük bir kayda bile geçebilirsiniz. Her gün için bir ya da iki sayfa ayırıp bu sayfalara daha sonradan istediğiniz her şeyi koyabilirsiniz.
Şablonlar ve dekoratif öğeler
Deniz kenarı kafesi
Kağıttan bardağa
Kağıt üzerinde eskiz çizmek: Çoğu zaman üç boyutlu bir nesne üzerine çizim yapmak kağıt üzerine çizmekten daha zordur. İşleri kolaylaştırmak için, tasarımınızın bir taslağını bardak gibi üç boyutlu bir nesneye aktarmak amacıyla karbon kağıdı kullanabilirsiniz.
Karbon kağıdınız yoksa, çiziminizin bulunduğu eskiz kağıdının arka tarafını yumuşak bir kurşun kalem kullanarak tamamen çizebilirsiniz. Sonunda, bir resim silgisi kullanarak kurşun kalem kalıntılarını kolayca silebilirsiniz.
Ekibe katıl
Burada gösterilen çapalar ve kağıttan botlar gibi tekrarlı desenler oluşturun. Bir peçete halkası yerine gemici düğümü, deniz masası dekorasyonunuzu tamamlayacaktır.
Faydalı bilgiler
Yumuşak bir yüzey üzerinde resim yapmaya başlamadan önce, parmak izleri gibi yağlı artıkları çıkarmak için deterjanla iyice yıkamalısınız.
Boncuklarla alıştırma
Bir yazı yazma aracının rahat, doğru bir şekilde tutulması için değerli bir eğitim.
Eskiden, bir yazı yazma aracını yanlış tutan çocuklara, uzun süreli gerçekleştirildiğinde faydalı olan bu alıştırmayla yardım edilirdi. Bir çocuğa bir yazı yazma aracını nasıl tutacağı yeniden öğretildiğinde, asla (!) aynı zamanda belirli bir içeriğe de odaklanmaması önemlidir. Bir hareket değişikliği zaten çocuğun bütün konsantrasyonunu kullanmasını gerektiren bir davranıştır; bundan dolayı bu alıştırma dinlenme zamanında ya da farklılaştırma aşamalarında ilave olarak gerçekleştirilmelidir.
Bu alıştırma sadece yazı yazılan el ile pratik edilmelidir!
Bu alıştırmayı yapmak için, her bir çocuğa yaklaşık 10 mm çapında verniklenmemiş ahşap bir boncuk vermelisiniz.
3. Bu alıştırmanın başarıyla yapılmasının ardından, çocuk çizime geçebilir. Çocuk, süpürme çizgiler, geniş çemberler, kemerler vs. çizip boyar ve boncuğu iki parmağı arasında sıkıca tutar. Bunun işe yaraması durumunda, çocuğun bir labirentte izin takip edebileceği, noktaları birleştirip resim çizebileceği veya diğer çizim görevlerini yapabileceği alıştırma sayfaları üzerinde çalışmasına izin vermek faydalı olabilecektir.
4. Çocuk artık yazı yazma hareketlerine geçebilir. Başlangıçta, çocuk Faber-Castell’den Jumbo Grip kalemleri, çevrilebilir kalemler ya da okula yönelik Scribolino dolmakalemleriyle çalışırken, başlangıçta cetveli geniş tutup kademeli olarak daraltmak gerekmektedir. Burada da boncuk, yüzük parmağı ile serçe parmağı arasında tutulur.
Bu alıştırma, çocukların bir yazı yazma aracı altında destekleyici parmak olarak orta parmaklarını kullanmayı öğrenmelerine yardımcı olur. Orta parmağın kalemin üstünde kalması durumunda, yüzük parmağı ile serçe parmak boncuğu tutarken yan tarafta bir boşluk olacaktır. Kalem bunun üzerine stabil bir şekilde tutulamayacak ve yazı yazma aracını gevşetmeden yazı yazmak neredeyse olanaksız hale gelecektir.
Boncukla yapılan bu alıştırma sayesinde, çocuk kalemi rahat bir şekilde tutabilmesini ve gerilmeye yol açmadan yazı yazabilmesini sağlayacak olan üç parmaklı tutuşu başarıyla öğrenir.
Akılda tutulması gereken bazı ilave hususlar
Uygun kalemlerin yanı sıra aşağıda gösterilen kriterler de çocukların elle yazı yazma becerileri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olacaktır:
Oturma Pozisyonu
Yazı yazma hareketlerinin akıcı olması için, iyi, dik bir oturma pozisyonu önemlidir. Ayaklar, zemine değebilmelidir. Bu amaçlar, mobilyalar çocukların boyuna göre ayarlanmalı ya da çocuklar ayaklarını küçük bir ayak taburesine koymalıdırlar. Bir masada dik oturma pozisyonu, mükemmel bir göz-el koordinasyonu sağlar; bu da çocuğun yazı yazma motor becerilerini gözlemleyebileceği anlamına gelmektedir; diğer oturma pozisyonları yazı yazma sürecini olumsuz olarak etkileyecektir.
Kol Pozisyonu
Alt kol ve elin üst köşesi, yazı yazarken yazı yazma yüzeyinin üzerinde konumlandırılmalıdır. Bu, omuz, kol ve bileğin rahat olması ve kaslarını zorlayacak şekilde fazladan iş yapmak zorunda kalmamaları anlamına gelmektedir.
Defter Pozisyonu
Alıştırma defterleri ve çalışma sayfaları, sağ elini kullananlar için sola doğru yaklaşık 15 derecelik bir eğimde ve sol elini kullananlar için de sağa doğru yaklaşık 30 derece bir eğimde konumlandırılmalıdır. Bir masada otururken, bu pozisyon alt kolun hareketine karşılık gelmektedir; yazı yazma, elin çizgi altında konumlandırılmasından dolayı hem sol elini kullananlar hem de sağ elini kullananlar tarafından yazı yazarken kontrol edilebilir. Bu pozisyon bilhassa, yazı yazarken sıklıkla el ve parmaklarda aşırı gerilme ve gerilmeye yol açan bir çengel pozisyonu geliştirmeye eğilimli olmalarından dolayı sol elini kullananlar için önemlidir.
Cetvel
Cetvel, yazı yazmayı öğrenirken harika bir destek sağlar. Harflerin şekli yazı yazmayı öğrenirken gerçek hareket dizisinden daha fazla pratik edildiğinden dolayı, çocuklara geniş aralıklı cetvel çizgileri bulunan kağıtlar vermek faydalıdır. Pratik için en iyi kağıtlar, üzerlerinde harflerin üst ve alt çıkıntıları ile ortasını göstermek için köşelerinde farklı renklere sahip cetvel bulunan kağıtlardır.
Sol elini kullananlar için, sol elini kullanan çocuklara yardımcı olmayı amaçlayan grafiklerin aksi durumda tamamen sol elle kapatılacağından ve bu şekilde görünmeyeceğinden dolayı, cetvelin sayfanın sağında bulunması mantıklıdır.
Işığın geliş yönü
Işık, çocuğun el tercihine uygun olacak şekilde ve yazıyı gölgeleyecek veya el-göz koordinasyonunu bozacak gölgelere sebebiyet vermeden, sayfanın üzerine düşmelidir. Okuldayken ya da boş zamanlarında bir masada birden fazla çocuğun yazı yazması veya ders çalışması durumunda, aktif kollarıyla birbirlerine rahatsız etmeyecekleri şekilde oturtulmalıdırlar.
Sol El mi Yoksa Sağ El Mi?
Çocukların sol ellerini ya da sağ ellerini kullanmalarının, öğrenme kapasiteleriyle, zekalarıyla veya yazı yazma sürecinin öğrenilmesiyle hiçbir ilişkisi bulunmamaktadır. Çocuğun yazı yazmak için seçtiği el tamamen, beyinin ters yarısının motor becerisi hakimiyeti ile belirlenmektedir.
Hangi elin kullanılacağının bütün kültürel ve dini arka plandan bağımsız olması gerekmektedir ve bir çocuğa farklı eli kullanması için yeniden eğitim verilmeye çalışılmamalıdır. Hem sol hem de sol elle yazanlar için uygun olan yazı yazma araçları, yüksek seviyede karmaşık, nörofizyolojik yanallık sürecine mükemmel bir şekilde eşlik ederler: Faber-Castell’den Jumbo Grip renkli ve kurşun kalemler ile çevrilebilir kalemler. Dört ya da beş yaşındaki bir çocuk, belirli bir el için açık bir tercih göstermiş olacaktır. Bunun olmaması durumunda, çocuk okula başladığı zamanda bu konu kesinlikle açıklığa kavuşmuş olmalıdır.
Ebeveynler ve ergoterapist, mototerapist ya da okul psikoloğu gibi uzmanlar bir araya gelerek, çocuğun karar vermekte zorluk yaşaması durumunda hangi eli tercih ettiğinin tespit edilmesinde yardımcı olmalıdırlar. Uzmanlar, tanılama aşamasında, yakın zaman önce yapılan araştırmalarda bir çocuğun daha güçlü ayak, göz ve işitme becerisi ile aynı tarafta eli tercih etmesi gibi bir gerekliliğin bulunmadığının ortaya konulmuş olduğunu unutmamalıdırlar.
Doğru bir tanılama yapabilmek için temel olarak, genellikle sadece bir elle gerçekleştirilen ve kurallarla tespit edilmeyen aktivitelere odaklanılmalıdır: dişlerin fırçalanması, zar atılması, misketlerin uzun bir kaptan çıkarılıp ardından kavanoza geri konulması, boncukların dikey bir konumda sabitlenmiş olan bir ipliğe dizilmesi gibi aktivitelerde tercih edilen el gözlemlenmelidir. Çatal-bıçak tutma gibi belirli kuralların uygulandığı aktiviteler, güvenilir bir tanılama için kesinlikle uygun değillerdir.
Sol elini kullanan çocuklar için belirli güçlendirme ve gevşetme alıştırmaları bilhassa çok önemlidir. Genel yazı yazma biçimimiz, sağ elini kullanan çocukların hareket örüntülerine göre düzenlenmektedir. Solaklar ise genellikle yazı yazarken, çekmek yerine itmek zorunda kalırlar. Yaylar, kemerler ve çemberlerin, sıklıkla çocuğun kendi sezgisel olarak seçtiği yönün tersine çizilmesi istenmektedir.
Bu durum sağ el kullanılarak yazı yazarken ihtiyaç duyulandan daha farklı kas gücü kullanımını gerektirmektedir ve Faber-Castell’in sol elini kullananlar ya da sağ elini kullananlar için özel olarak tasarladığı çevrilebilir kalemler ya da okula yönelik dolmakalemler gibi ergonomik yazı yazma araçları ile telafi edilebilir. Sol elini kullananlar için bazı yazı yazma yönleri uyarlanabilecektir.
Okula başlayan çocuklar için yazı yazma, kelimenin tam anlamıyla, bütün konsantrasyonun verilmesiyle gerçekleştirilen çizim yapma aktivitesidir. Sol ya da sağ elini kullanarak yazı yazma kalitesi, çocuğun hangi eli tercih ettiğinin tespit edilmesinde anlamlı bir kriter oluşturmamaktadır. Sol elini kullanan çocuklar sıklıkla, sayfanın sağ üst köşesinden okumaya ya da yazmaya başlamaya çalışırlar. Eğri büğrü ya da biçimsiz harfler veya hatta bütün sözcükler de sol elini kullanan çocuklar için tipik durumlardır. Ancak sağ elini kullanan çocuklar da yazı yazmayı öğrenmeye başladıklarında harfleri ve sözcükleri bozarlar.
Hangi durumda olursa olsun, sol elini kullanan çocuklara uygun yazı yazma araçları ile yardım edilmelidir. Örneğin şu araçlar yardımcı olabilecektir: hem sağ hem de sol elini kullananlar için yumuşak ve kayma önleyici yüzeyli ve üçgen profilli özel çevrilebilir kalemler, üçgen profilli Jumbo Grip kurşun ve renkli kalemleri ile Faber-Castell’den sağ ya da sol elini kullanan çocuklar için tasarlanan okula yönelik Scribolino dolmakalemleri.
Doğru tutuşla, yazı yazmayı öğrenme
Kavrama ve tutma, bütün gelişimleri boyunca insanlar için büyük öneme sahiptir. Okul öncesi çocukların çizme ve yazı yazma araçlarını etkin bir şekilde kullanabilmeleri için omuz kemerlerinden parmak uçlarına kadar bütün kasları ve eklemlerinin gelişmesi ve hassas bir kavrama becerisinin pratik edilip öğrenilmesi gerekmektedir.
Kavrama ve Tutma
Küçük çocuklar öncelikle, nesneleri ve yazı yazma araçlarını yumrukları sıkılı bir şekilde kavrarlar. Mum boyalar ya da Jumbo Grip renkli kalemler gibi bu tutuşa uygun malzemeler kullanarak ilk basit çizme hareketlerini yapmaya başlarlar. Bu, ilk “resimlerinde” görülebilir: bu resimler kol hareketiyle kağıt üzerinde nerdeyse yanlışlıkla kaydedilmiş şekillerdir.
Kıstırma tutuşu
Ardından gelecekteki bütün çizme ve yazı yazma hareketleri için önemli bir geçiş bu süreci takip eder: hareket daha fazla hedeflenmiş hale gelir, çizgiler artık gelişigüzel değildir, iki boyutlu kağıt “alanı” içerisinde bilerek çizilirler.
Dairesel ve zikzak hareketlerle, çocuklar daha sonra harfleri yazarken kullanacakları şekiller için önemli çizgi dizilerini pratik ederler. Bu noktadan itibaren, çocuklar parmakla bir kalem ya da boya kalemini parmakla eğimli tutuş hareketiyle tutmaya başlarlar. Çocuklar, parmaklarını kullanmakta artık daha bilinçlidirler, el yazısını taklit etmeye başlarlar.
İşaret parmağı ve başparmağın hafifçe eğilmesiyle yapılan statik üç taraflı tutuş, örneğin bir yapbozun parçalarını sıraladıklarında olduğu gibi küçük nesnelerle oynadıkları zamanlarda çocuklar tarafından pratik edilir.
Üç parmaklı ve hassas tutuş
Bir çocuk, orta parmağını kullanarak artık üç parmaklı ya da hassas tutuşu öğrenebilir. Bu, bir yazı yazma aracının doğru şekilde tutulmasında, diğer bir deyişle yazı aracının rahat bir şekilde tutulup belirli bir gidişatın sürdürülebilmesi açısından önemlidir. İşaret parmağı en aktif ve baskın parmaktır. Başparmak kaleme dokunduğu yerde hafif bir eğimle birlikte, nazikçe durmaya devam eder. Orta parmak, kalemin altında hafif bir açıyla durur ve daha ileri ya da geri gitmemelidir, aksi durumda kolun bütün pozisyonu yazı yazmak için değiştirilmek zorundadır ve bu da genellikle gerginliğe yol açar. Üç parmaklı tutuşu doğru bir şekilde öğrenmeleri için çocukların yönlendirmeye ve sürekli düzeltilmeye ihtiyaçları vardır.
Bütün bu faaliyetler sırasında, göz-el koordinasyonu öğrenilir, pratik edilir ve otomatik hale getirilir. Yoğun bir şekilde cep telefonunun kullanılması ya da video oyunlarının oynanması gibi tek taraflı, monoton hareketler, önemli bir süreç olan göz-el kontrolünün gelişimini engeller. Çocuklar, okulda başarılı olabilmek için karmaşık tutuş durumlarını defalarca öğrenmelidirler: top atıp tutmak, boncukları ipe dizmek, oyuncak yapı tuğlalarını bir araya getirmek ve şekiller kesip çıkarmak gibi aktiviteler yapılmalıdır.
Çocuklar çizerlerken ya da yazı yazma pratiği yaparlarken, aynı zamanda ellerinin esnek olmasını, çok gergin olmamasını sağlamak için pratik yapma fırsatı da kazanırlar: ellerini sallama, parmaklarını bir masa ya da başka bir çocuğun sırtında hareket ettirme veya oyun hamurlarına farklı hareketlerle şekil verme (yuvarlama, döndürme, esnetme, koparma, vurma, yoğurma).
Eğlenceli (yazı yazma) motor becerilerle el yazısını geliştirme
Cocuklar okula başlamadan önce, kendi isimleri, belki de ANNECİĞİM ya da sevilen bir evcil hayvanın ismi gibi ilk sözcüklerini yazmaya başlarlar. Harfler, “çizilir”, yanlış yazılır ve ayrıca tersyüz edilir. Bu aşamada, bu durum kesinlikle normaldir.
Bir çocuğun başarılı bir şekilde harfleri ve sözcükleri, kısa cümleleri ve metinleri en başından yazabilmesi için öncelikle ustalaşmanın gerekli olduğu çok sayıda kaba ve ince motor beceri hareketleri bulunmaktadır. Kendiliğinden gerçekleştirilebilmelerine kadar, gerek basit gerekse daha karmaşık hareket dizilerinin pratik yapılması ve öğrenilmesi gerekmektedir.
El yazısını geliştirme
Çocuklar okula başlamadan önce, kendi isimleri, belki de ANNECİĞİM ya da sevilen bir evcil hayvanın ismi gibi ilk sözcüklerini yazmaya başlarlar. Harfler, “çizilir”, yanlış yazılır ve ayrıca tersyüz edilir. Bu aşamada, bu durum kesinlikle normaldir.
Harekete geçirme
Bir çocuk, daha büyük, daha az hassas hareketlerden (kaba motor beceriler) daha küçük, daha hassas hareketleri (ince motor beceriler) geliştirir. Bunlar teşvik edilmeli, pratik edilmeli ve belirli görevler ve oyun hamuru, oyuncak yapı tuğlaları, lego parçaları, yapbozlar, boncuklar, kurdeleler ve benzeri alıştırmalar gibi doğru malzemelerle otomatikleştirilmelidir. Bu değişik hareket dizilerinin pratik edilmesiyle birlikte, grafomotor ve yazı yazma motor becerileri gelişir. Çocuklar ilk yıllarında çizgiler çizerek, çizim hareketlerini daha da hassaslaştırır ve farklılaştırırlar; bunlar yazı yazmak için önemli bir temeldir. Çocuklar bu aşamada bilerek farklı işaretleri pratik ederler; şekillerin farkına varırlar ve şekiller üzerindeki kontrollerini arttırırlar .
Başarılı bir şekilde yazı yazmak için gerekli bağlantıları öğrenmek zorundadırlar: bir yazı yazma aracının itilip çekilmesinde yer alan farklı hareketler, düz ve eğik çizgiler, yaylar, çizgiler ve noktalar, komple yukarı ve aşağı yönde çizgiler, eğim değişiklikleri, yön değişiklikleri ve farklı başlangıç noktaları bu aşamada pratik edilir ancak harf şekilleri daha az hassastır. Bu bağlama hareketleriyle, bilhassa bitişik el yazısı olmak üzere, yazı yazma motor becerileri öğrenilir. Doğru grafomotor becerilerin hassas yazı yazma motor becerileri ile birleştirilmesiyle, çocuklar yazımsal olarak doğru, akıcı bir yazma becerisi kazanırlar.
Bilhassa yazı yazma motor becerileri yeterli seviyede pratik edilmeli ve desteklenmelidir. Akıcı yazı yazma becerisi tesadüfen kazanılmaz; pratik edilmeli ve yönlendirilmelidir! Burada, temel hareketler ve motor beceriler temel öneme sahiptir: hedeflenen hareket kontrolü, alan-konum koordinasyonu, göz-el koordinasyonu kapasiteleri.
Yazı yazma motor becerileri nasıl teşvik edilir?
Çocuklar, yazı yazma motor becerilerinin yeterince gelişmemesi durumunda, hareketleri daha hızlı bir şekilde gerçekleştirmek zorunda kaldıklarında, şekiller üzerinde kontrolü kaybederler (grafomotor beceriler). Bu da hızlı yazı yazmalarının gerekmesi durumunda yazılarının önemli ölçüde bozulacağı anlamına gelmektedir: yazıları okunaksız hale gelir ve artan sayıda hatalar yapmaya başlarlar.
Harf ve sözcüklerin daha yoğun bir şekilde pratik edilmesi, çocukların teşvik edilmesinin bir yolu değildir; bu durumda çocuklar yazı yazdıklarında daha da gerilebilirler ve daha fazla öğrenme ve konsantrasyon zorlukları yaşayabilirler.
Elleriyle havada yön değişiklikleri veya kağıt ya da kum üzerinde büyük şekillerin çizilmesi gibi önemli hareket dizilerinin pratik edilmesi bu çocuklar için çok daha verimli olacaktır.
Çocuklara temel seviyede çizme ile yazı yazma arasındaki bağlantı ne kadar fazla gösterilirse, yazı yazmayı öğrenme sürecinde o kadar kolay bir şekilde başarılı olurlar. Yazı yazma sürecine ilişkin motor becerilerde sorunlar yaşayan çocuklara, bundan dolayı kaba ve ince motor becerilere ilişkin hareketlerle yardım edilmelidir. Her türlü süpürme hareketleri, çocuklar için okul öncesi ve birinci sınıflarda mükemmel bir hazırlıktır.
Harflerin şekillerine ve imlaya çok fazla dikkat edilmesi, çocuklar için bir yardım değil, tam tersine bir engeldir. Çocuklar için ideal pratikler, gözleri açık ve kapalı durumdayken, havada, başka bir çocuğun sırtında, bir masada ellerini kullanarak, yerde ayaklarını kullanarak yapılan hareketlerdir. Hareket etmek eğlencelidir, gerilimden kurtulmayı sağlar ve çocuklara hareket örüntülerini pratik etmeleri için olanak tanır.
Ergonomik yazı yazma araçları
Faber-Castell’in bütün yazı yazma araçları, hem sol elini kullanan hem de sağ elini kullanan farklı çocukların tercihlerini destekleyebilmek için ergonomik bir katma değerle geliştirilirler. Yazı yazma araçlarının üçgen tutma alanı, üç parmaklı tutuşun doğru bir şekilde uygulanmasını teşvik ederek rahat, yorgunluk vermeyen bir yazı yazma pozisyonunu sağlar. Yazı yazma araçlarının şekli ve malzemesi, kaymayan bir tutuş sağlar ve parmakların konumlandırılması için hareket serbestliği verir. Yazı yazma araçlarının ergonomisi, çocuğun elinin orantılarının büyüdükçe anatomik olarak değişmesi durumunda bile doğru kalmaya devam edecektir.
Jumbo Grip pencil
Faber-Castell’den Jumbo Grip kurşun ve renkli kalemleri, üçgen profilli çevrilebilir kalemler ve okula yönelik dolmakalemler, yazı yazmayı öğrenme süreci boyunca çocuklara optimum destek sağlayan çok sayıda özelliğe sahiptirler. Bütün yazı yazma araçlarının harika avantajlarından biri de parmaklar ile kalem arasında olası en iyi teması sağladığından dolayı, üçgen şekilleridir. Yuvarlak kalemlerde, dönüş ekseninin de sabitlenmesi gerekmekte olup bu durum elin daha da gerginleşmesine yol açmaktadır. Üçgen kalemlerle çizim yapıldığında ve yazı yazıldığında, kalemle daha rahat yön değiştirilebilecek, baskı uygulanabilecek ve kalem daha rahat tutulabilecektir.
Scribolino çevrilebilir kalem
Çevrilebilir kalemin ergonomisi, sağ elini kullanan ya da sol elini kullanan çocukları grafomotor becerilerin ve yazı yazma motor becerilerinin geliştirilmesine yönelik görevlerde destekler.
1. Zahmetli kalem ucu açma gerekliliği olmadan, yazı yazma pratikleri için stabil ancak yumuşak ve 1,4 mm ekstra kalın kurşun.
2. “Çok önleyici” ( = entegre yay) aşırı basıncı karşılar ve böylelikle kalem ucunun kırılmasını önler.
3. Üç parmaklı tutuşu destekleyen ergonomik olarak şekillendirilmiş üçgen profil.
4. Sağ elini kullananlar ve sol elini kullananlar için dönüş simetrik şekil.
5. Üç parmaklı tutuş gerektiren ancak ergonomik olarak krampa yol açmayan ve böylelikle bağımsız tutuşa olanak sağlayan, işaret parmağı ile başparmak için renkli işaretlerle sezgisel yönlendirme yardımı.
6. Rahat tutuş için rahat, kaydırmaz malzeme.
7. Hassas kalem ucu uzatma için sağlam dönme mekanizması.
Okula yönelik Scribolino dolmakalem
Çocukların yazı yazmayı öğrenmesine yardımcı olmak için tasarlanan kalemler ve dolmakalemlerin, yazı yazma ile grafomotor becerilerini olası en iyi şekilde desteklemeleri için ergonomik olarak şekillendirmeleri gerekmektedir. Ancak aynı zamanda, çocuğun tercih ettikleri ellerine uygun mükemmel üç parmaklı tutuşu öğrenmelerine izin vermek için yeterli serbestlik de sunmalıdırlar. Bu, çizmeyi ve yazmayı öğrenme sürecini hem eğlenceli, hem de daha önemlisi başarılı yapar. Yazı yazmanın öğrenilmesi için tasarlanan iyi bir dolmakalem, şu özelliklere sahip olmalıdır:
1. Uç, kuvvetli baskılara dayanmak için iridyum olmalıdır.
2. Uca doğru “kademe”, parmaklarını çok uzağa konumlandırmaması için çocuğa yardımcı olur ve yazma açısının yaklaşık 45 derece olmasını sağlar. Uç böylelikle yumuşakça kayar, parmaklar ucu kapatmaz ve gerekli göz-el koordinasyonu sağlanır.
3. Tutma alanında, ellere daha fazla kramp girmesine yol açabileceğinden dolayı üç girinti bulunmamalıdır. Ergonomik tutma alanı açısından şu kural uygulanır: mümkün olduğu kadar az ve gerektiği kadar fazla. Girinti ya da “sürgü” sadece önceden tanımlanmış bir pozisyon olarak işaret parmağı için önemlidir; bu olası en iyi yön değişikliklerini ve basınç farklılıklarını sağlar. Orta parmak için al kısımda bir girintiye gerek bulunmamaktadır – en iyisi yumuşak bir yüzey kullanılmasıdır, böylelikle kalem altında bir açı ile tutulabilir. Bir girinti, bilek, dirsek ve kol pozisyonunu değiştirerek yazı yazılan kolun gerilimini arttırabilir! Başparmak için de girintiye gerek bulunmamaktadır – kendisi için en uygun tutuş pozisyonunu bulmasına izin verilmelidir.
4. Çocuğun el tercihine uygun, asimetrik olarak tasarlanan tutma alanı.
5. Standart kartuşlarla yeniden doldurma olanağı ve mürekkep seviyesini kontrol etmek için pencere.
6. Gövde, çocuğun gövdeyi kapak ile uzatmasını önlemelidir. Bu, olumsuz kaldırma etkisini ve gereksiz kas kullanımını önler.
7. Dahili “yuvarlanma freni”
Geyik ve kardan adamlı hediye torbası yapımı
Geyikli hediye torbası
- Genellikle paketler için doldu malzemesi olarak kullanılan, fazla ambalaj kağıdını alıp hediye torbasının içerisine katlayın ve tek tarafında birlikte yapıştırın.
- Bir süt kartonunun gümüş renkli iç kısmından kulakları ve boynuzları kesip çıkarın ve bunları hediye torbasına yapıştırın.
- Bir parmağınızı biraz opak beyazı ile boyayın ve birbirleri arasında biraz mesafe bırakarak hediye torbası üzerinde iki parmak izi bırakın. Bunlar, daha sonra gözler olacaktır.
- Küçük askılıklar olarak bir çift eldivenle, hediye torbasını daha da renklendirebilirsiniz. Eski karton kutulardan iki küçük eldiven kesin ve her birini kar beyazı Creative Markör ile boyayın. Hediye torbası üzerindeki küçük kar tanelerini boyamak için de Creative Markörü kullanabilirsiniz.
- Hediye torbası artık küçük bir toka ile kapatılabilir ve aynı zamana küçük eldiven askısı da birkaç tel parçasıyla tokaya takılabilir.
Kardan adamlı hediye torbası
- Boş bir süt kartonunun üst kısmını makasla kesip çıkarın ve ardından süt kartonunu iyice yıkayın. Üst boya katmanını süt kartonundan soyup çıkarın. Bu, kraft kağıt görünümlü katmanı otaya çıkaracaktır.
- Süt kartonunun üst köşesinin üstünden katlayarak gümüş renkli iç kısmıyla, hediye torbasına ekstra bir zenginlik katın.
- Hediye torbasının alt köşesini, küçük bir karlı alan yaratmak üzere biraz opak beyazıyla boyayın.
- Bir parmağınızı biraz opak beyazıyla boyayın ve hediye torbasının üzerinde birbirinin üzerine iki parmak izi bırakın.
- Opak beyaz katmanının kurumasının ardından, bir şapka, atkı, burun için bir havuç, gözleri ve ağzıyla birlikte bir kardan adam çizmek için kırmızı, mavi, turuncu ve siyah Connector markörleri kullanın.
- Lacivert, menekşe rengi ve metalik renklerdeki Metallics markörleri kullanarak, hediye torbası üzerindeki yıldızları birer birer boyayın. Kar beyazı Creative Markör kullanarak çizilen birkaç kar tanesi ile karlı ortamı tamamlayın.
- Artık kartonlardan bir hediye etiketi kesip çıkarın ve lacivert, menekşe rengi ve metalik renklerdeki Metallics Markörleri kullanarak tasarımını yapın.
- Tamamlanan hediye etiketini, bir çamaşır mandalına takın. Çamaşır mandalını da Metallics Markör ile kişiselleştirebilirsiniz.
Köknar ağacı ekicisi
- Boş bir süt kartonunun üst kısmını makasla kesip çıkarın ve ardından süt kartonunu iyice yıkayın. Üst boya katmanını süt kartonundan soyup çıkarın. Bu, kraft kağıt görünümlü katmanı otaya çıkaracaktır.
- Süt kartonunun üst köşesinin üstünden katlayarak gümüş renkli iç kısmıyla, hediye torbasına ekstra bir zenginlik katın.
- Connector opak boya kutusundan koyu yeşil bir gölgeyle hediye torbasının altını tamamen astarlayın. Ardından, altın kalp ve metal renkli Metallics markörleri ile bazı yıldızları ve noktaları boyayın.
- İki parçalı hediye etiketi için bir süt kartonunun gümüş iç kısmından yuvarlak bir şekil ile atık kartonlardan aynı büyüklükte yuvarlak bir şekil kesip çıkarın. Atık kartonlardan ortada dalgalı olacak biçimde şekli kesip çıkarın ve ardından Metallics markörlerle kişiselleştirin.
- Şimdi de atık kartonlardan kesilen üstte kalacak şekilde iki şekli birbirinin üzerine yerleştirin ve bir telle birbirlerine bağlanabilmelerini sağlamak için her iki şekilden geçen küçük bir delik açın.
- Köknar ağacını ekiciye yerleştirin ve hediye etiketini ekicinin etrafında bağlayın.
Kolay ancak tarz sahibi yılbaşı kartları hazırlayın
Sadece bir kalem ve bir markörünüz mü var? Sorun yok - yaratıcı fikirlerimizle, bir yılbaşı kartı da tasarlayabilirsiniz!
El yazısı motto
El yazımı yılbaşı ağacı
Adım 1: Bir köknar ağacı şekli oluşturacak temel çizgileri çizmek için bir kalem kullanın.
Adım 2: İstenen renklerde çizgileri çizmek içinse suluboya markörleri kullanın.
Adım 3: Bir fırça ve su ile bu çizgiler artık karıştırılabilir.
Adım 4: Yılbaşı ağacının altında bir yılbaşı özlü sözü de konulabilir.
Sürdürülebilir yılbaşı hediye paketi
Sürdürülebilir yılbaşı hediye paketi
- Hediyeyi kurulama havlusu içerisinde sarın.
- Kurulama havlusu üzerinde siyak bir kumaş markörü ile küçük yılbaşı ağacı toplarını, yıldızlarını ve köknar ağaçlarını boyayıp bunları bir zincire bağlayın.
- Eski meyve sepetlerinin kartonundan istenen şekilde bir hediye etiketi kesin. - M genişliğinde bir Pitt Artist Pen kullanarak, istenen sözcüğü ya da bir ismi etiket üzerine yazın. Yıldızlar gibi bazı ilave unsurlar da Pitt Artist Pen fırça ucuyla boyanabilecektir.
- Altın kalp renkli Metallics Markör ile her bir harf renklendirilerek, hediye etiketine ışıltılı vurgularla parlaklık kazandırılabilir.
- Tamamlanan hediye etiketi artık, etiketleri elbiseye takmak için kullanılan siyah kordonla hediyeye bağlanabilir.
Yuvarlak hediye etiketli kurulama havlusu hediye paketi
- Hediyeyi kurulama havlusu içerisinde sarın.
- Kurulama havlusu üzerinde siyak bir kumaş markörü ile küçük yılbaşı ağacı toplarını, yıldızlarını ve köknar ağaçlarını boyayıp bunları bir zincire bağlayın.
- Eski meyve sepetlerinin kartonundan istenen şekilde bir hediye etiketi kesin. - M genişliğinde bir Pitt Artist Pen kullanarak, istenen sözcüğü ya da bir ismi etiket üzerine yazın. Yıldızlar gibi bazı ilave unsurlar da Pitt Artist Pen fırça ucuyla boyanabilecektir.
- Altın kalp renkli Metallics Markör ile her bir harf renklendirilerek, hediye etiketine ışıltılı vurgularla parlaklık kazandırılabilir.
- Tamamlanan hediye etiketi artık, etiketleri elbiseye takmak için kullanılan siyah kordonla hediyeye bağlanabilir.