Doğru tutuşla, yazı yazmayı öğrenme
Doğru tutuşla, yazı yazmayı öğrenme

Kavrama ve tutma, bütün gelişimleri boyunca insanlar için büyük öneme sahiptir. Okul öncesi çocukların çizme ve yazı yazma araçlarını etkin bir şekilde kullanabilmeleri için omuz kemerlerinden parmak uçlarına kadar bütün kasları ve eklemlerinin gelişmesi ve hassas bir kavrama becerisinin pratik edilip öğrenilmesi gerekmektedir.

Kavrama ve Tutma

Kavrama ve Tutma

Küçük çocuklar öncelikle, nesneleri ve yazı yazma araçlarını yumrukları sıkılı bir şekilde kavrarlar. Mum boyalar ya da Jumbo Grip renkli kalemler gibi bu tutuşa uygun malzemeler kullanarak ilk basit çizme hareketlerini yapmaya başlarlar. Bu, ilk “resimlerinde” görülebilir: bu resimler kol hareketiyle kağıt üzerinde nerdeyse yanlışlıkla kaydedilmiş şekillerdir.

Kıstırma tutuşu

Kıstırma tutuşu

Ardından gelecekteki bütün çizme ve yazı yazma hareketleri için önemli bir geçiş bu süreci takip eder: hareket daha fazla hedeflenmiş hale gelir, çizgiler artık gelişigüzel değildir, iki boyutlu kağıt “alanı” içerisinde bilerek çizilirler.

Dairesel ve zikzak hareketlerle, çocuklar daha sonra harfleri yazarken kullanacakları şekiller için önemli çizgi dizilerini pratik ederler. Bu noktadan itibaren, çocuklar parmakla bir kalem ya da boya kalemini parmakla eğimli tutuş hareketiyle tutmaya başlarlar. Çocuklar, parmaklarını kullanmakta artık daha bilinçlidirler, el yazısını taklit etmeye başlarlar.

İşaret parmağı ve başparmağın hafifçe eğilmesiyle yapılan statik üç taraflı tutuş, örneğin bir yapbozun parçalarını sıraladıklarında olduğu gibi küçük nesnelerle oynadıkları zamanlarda çocuklar tarafından pratik edilir.

Üç parmaklı ve hassas tutuş

Üç parmaklı ve hassas tutuş

Bir çocuk, orta parmağını kullanarak artık üç parmaklı ya da hassas tutuşu öğrenebilir. Bu, bir yazı yazma aracının doğru şekilde tutulmasında, diğer bir deyişle yazı aracının rahat bir şekilde tutulup belirli bir gidişatın sürdürülebilmesi açısından önemlidir. İşaret parmağı en aktif ve baskın parmaktır. Başparmak kaleme dokunduğu yerde hafif bir eğimle birlikte, nazikçe durmaya devam eder. Orta parmak, kalemin altında hafif bir açıyla durur ve daha ileri ya da geri gitmemelidir, aksi durumda kolun bütün pozisyonu yazı yazmak için değiştirilmek zorundadır ve bu da genellikle gerginliğe yol açar. Üç parmaklı tutuşu doğru bir şekilde öğrenmeleri için çocukların yönlendirmeye ve sürekli düzeltilmeye ihtiyaçları vardır.

Bütün bu faaliyetler sırasında, göz-el koordinasyonu öğrenilir, pratik edilir ve otomatik hale getirilir. Yoğun bir şekilde cep telefonunun kullanılması ya da video oyunlarının oynanması gibi tek taraflı, monoton hareketler, önemli bir süreç olan göz-el kontrolünün gelişimini engeller. Çocuklar, okulda başarılı olabilmek için karmaşık tutuş durumlarını defalarca öğrenmelidirler: top atıp tutmak, boncukları ipe dizmek, oyuncak yapı tuğlalarını bir araya getirmek ve şekiller kesip çıkarmak gibi aktiviteler yapılmalıdır.

Çocuklar çizerlerken ya da yazı yazma pratiği yaparlarken, aynı zamanda ellerinin esnek olmasını, çok gergin olmamasını sağlamak için pratik yapma fırsatı da kazanırlar: ellerini sallama, parmaklarını bir masa ya da başka bir çocuğun sırtında hareket ettirme veya oyun hamurlarına farklı hareketlerle şekil verme (yuvarlama, döndürme, esnetme, koparma, vurma, yoğurma).

Boncuklarla alıştırma

Boncuklarla alıştırma

Bir yazı yazma aracının rahat, doğru bir şekilde tutulması için de

Daha fazla oku
Akılda tutulması gereken bazı ilave hususlar

Akılda tutulması gereken bazı ilave hususlar

Uygun kalemlerin yanı sıra aşağıda gösterilen kriterler de çocukla

Daha fazla oku
Sol El mi Yoksa Sağ El Mi?

Sol El mi Yoksa Sağ El Mi?

Çocukların sol ellerini ya da sağ ellerini kullanmalarının, öğrenm

Daha fazla oku
Eğlenceli (yazı yazma) motor becerilerle el yazısını geliştirme

Eğlenceli (yazı yazma) motor becerilerle el yazısını geliştirme

Cocuklar okula başlamadan önce, kendi isimleri, belki de ANNECİĞİM

Daha fazla oku